Nguyễn Hoàng Anh, Kỹ sư hệ thống điện, Phòng Kinh tế dự báo và quản lý nhu cầu năng lượng, Viện Năng lượng – Bộ Công Thương
Qua 10 năm thực hiện Nghị quyết, ngành năng lượng đã đạt được những thành tựu vượt bậc. Năng lực thăm dò, khai thác, sản xuất, cung ứng năng lượng và năng suất lao động trong ngành được cải thiện, phát triển năng lượng được gắn với bảo vệ môi trường và cơ bản đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế xã hội. Nhiều chỉ tiêu đề ra trong Nghị quyết đã được thực hiện thành công.
Mặc dù vậy, bối cảnh thế giới và khu vực thời gian qua đã có nhiều yếu tố và biến động mới, có tác động không nhỏ đến Việt Nam. Các nghiên cứu gần đây cũng cho thấy, nguồn tài nguyên năng lượng toàn cầu đã tăng hơn trước đây do áp dụng các công nghệ tìm kiếm và khai thác mới. Các nguồn nhiên liệu hóa thạch còn tương đối dồi dào và có thể khai thác trong nhiều thập kỷ tới. Tuy nhiên, vẫn còn những thách thức trong cung cấp năng lượng toàn cầu, đặc biệt là vấn đề an ninh năng lượng.
Mối đe dọa đối với an ninh năng lượng có thể xuất phát từ bất ổn chính trị của một vài quốc gia sản xuất năng lượng, sự thao túng trong cung cấp năng lượng, sự cạnh tranh cung cấp năng lượng, sự tấn công vào các hạ tầng cơ sở năng lượng, cũng như các tai nạn, các thảm họa tự nhiên, khủng bố và sự lệ thuộc vào nhập khẩu dầu.
Trong khi đó, nhu cầu sử dụng năng lượng của Việt Nam ngày càng cao, là hệ quả của sự tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ và yêu cầu của xã hội. Việc đáp ứng đủ nhu cầu năng lượng cho sự phát triển kinh tế trong thời gian tới đang phải đối mặt với nhiều vấn đề và thách thức khó khăn, đặc biệt là nguồn cung cấp năng lượng sơ cấp nội địa ngày càng cạn kiệt, giá dầu, giá than thị trường thế giới luôn có xu hướng leo thang và biến động thất thường. Bên cạnh đó, mục tiêu Tăng trưởng Xanh và Cách mạng Công nghiệp 4.0 đang là những yếu tố mới trong công cuộc phát triển bền vững của Việt Nam.
Chính vì vậy, Ban Kinh tế Trung ương, chịu tránh nhiệm trước Ban Bí thư, đã xây dựng đề án “Tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW ngày 25/10/2007 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia Việt Nam đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2050” với mục tiêu tổng kết lại những thành tựu và hạn chế sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW. Trên cơ sở đó, đề án cần đề xuất định hướng chiến lược phát triển ngành năng lượng Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045. Ban Kinh tế Trung ương cũng giao nhiệm vụ cho Bộ Công Thương giao chủ trì lập Báo cáo tổng kết và một số chuyên đề liên quan.
Để thực hiện nhiệm vụ này, Bộ Công Thương thành lập Ban biên tập gồm lãnh đạo Bộ và một số cơ quan chuyên môn và các tập đoàn năng lượng trực thuộc, trong đó Viện Năng lượng vinh dự được Bộ giao nhiệm vụ chủ trì xây dựng dự thảo.
Sau nhiều lần chỉnh sửa và bổ sung, Viện Năng lượng đã hoàn tất bản dự thảo và đệ trình Bộ Công thương vào đầu tháng 4 năm 2019, nhằm lấy ý kiến đóng góp của các chuyên gia và các bộ ban ngành khác.
